Kur interneti jep diagnozën e gabuar. Kujdesi shëndetësor në epokën e informacionit të tepërt

Në ditët e sotme, shumica prej nesh shkojnë më parë te Google sesa te mjeku. Një dhimbje koke? “Mund të jetë stres… ose diçka më serioze.” Një video në TikTok që tregon simptoma të ngjashme me tuajat? Papritur, ndiheni të sigurt se keni një diagnozë. Ose një arsye për të shqetësuar veten më shumë. Ndërsa teknologjia na ka dhënë akses më të gjerë në informacion, ajo ka krijuar edhe një tjetër realitet: mbingarkesën e informacionit dhe rrezikun e keqinformimit shëndetësor.

Influencuesit që zëvendësojnë profesionistët

Rrjetet sociale si TikTok, YouTube dhe Instagram janë bërë burime të zakonshme “këshillimi shëndetësor”, veçanërisht për të rinjtë. Sipas studimeve të fundit, një përqindje e lartë e përmbajtjes për shëndetin mendor në TikTok është e pasaktë ose potencialisht e rrezikshme. Raste tragjike, si sfidat që përfshijnë mbidoza të barnave pa recetë, kanë treguar se ndikimi i mediave sociale mund të jetë fatal kur shëndeti përdoret si trend.

Inteligjenca artificiale: e dobishme, por jo e pagabueshme

Mjetet si ChatGPT janë duke u përdorur gjithnjë e më shumë për të marrë përgjigje shëndetësore. Edhe pse në raste të veçanta kanë ndihmuar pacientët të identifikojnë sëmundje të rralla, ato nuk janë të dizajnuara për të dhënë diagnozë mjekësore të saktë. Algoritmet mund të gabojnë, të përgjithësojnë ose të japin informacion të krijuar pa bazë reale.

Dr. Google, miku që nganjëherë frikëson më shumë sesa ndihmon

Në shumë raste, kërkimet në internet çojnë në përfundime të rreme ose alarmante. Simptoma të zakonshme si lodhja apo temperaturat e ulëta mund të çojnë përdoruesit në konkluzione serioze si kanceri ose sëmundje autoimune, duke shkaktuar ankth të panevojshëm.

Çfarë mund të bëjmë si pacientë?

• Mos e zëvendësoni profesionistin shëndetësor me internetin. Është në rregull të informoheni, por gjithmonë konfirmoni çdo informacion me një mjek ose infermier.
• Shikoni burimin e informacionit. Uebfaqet e institucioneve shëndetësore, si OBSH, CDC, janë më të besueshme sesa blogje personale apo video në rrjete sociale.
• Mos vetë-diagnostikoni. Simptomat janë të shumta dhe shpesh nuk tregojnë një sëmundje të vetme. Vetëm një profesionist mund t’i analizojë në kontekst.
• Konsultohuni me mjekun edhe kur përdorni ChatGPT apo burime të tjera digjitale. Ato mund të shërbejnë si udhërrëfyes fillestar, por jo si vendim përfundimtar.

Kujdesi më i mirë është ai që vjen nga informacioni i saktë, komunikimi i hapur dhe bashkëpunimi me profesionistët shëndetësorë.

Në një kohë kur teknologjia është pjesë e çdo aspekti të jetës, le të mos harrojmë se shëndeti nuk është trend, është përgjegjësi.